Vrijdag 28 februari 2009 - Safety training launch pad

Ondanks de vele problemen met de SAS SCOE zijn er op donderdagnacht toch in geslaagd om de eerste payload test (SPIRE) succesvol af te ronden. Een payload duidt eigenlijk een groep van verschillended electronische/optische boxen aan die voor de wetenschappelijke data zullen moeten zorgen. HERSCHEL heeft 3 payloads aan boord. cru gezegd heb je zonder payload heb je eigenlijk een satelliet die kan communiceren met de aarde en goed kan positioneren en navigeren, maar eigenlijk geen foto's kan maken. Na de test was er een vrij feestelijke stemming, onze eerste payload is officieel "ready for launch" verklaard. Nu PACS en HIFI nog...

Na een korte nacht op donderdag, was het vrijdag tijd voor een veiligheidstraining. Eigenlijk een goed excuus voor een mooie rondleiding in de BAF en het lanceerplatform. De BAF is de Bâtiment d'Assemblage Final. In dit gebouw komt de raket volledig geassembleerd aan en worden de satellieten erin gemonteerd. Een Ariane 5 raket is ruimt 50 meter hoog, het gebouw is dan ook een stevige 70 meter. Het gebouw heeft erg strikte regels betreft mobiele telefoons, veiligheidsbadges, electrostatische electriceit, etc... Er mag ook maar 50 man tegelijkertijd aan het werk zijn. We gingen met de lift naar de 11de verdieping, daar is een platform waarop wij meestal gaan werken om de satelliet in de raket te monteren. Helaas heb ik geen foto's kunnen nemen, maar die gaan zeker nog volgen.

Daarna gingen we naar het lanceerplatform van de Ariane 5. Ongelooflijk om te zien, vooral te bedenken dat een weekje of 2 terug hier nog een lancering plaatsvond. Het lanceerplatform is eigenlijk een grote toren, gebruikt voor het fuelen van de raket. Daarnaast zijn er 3 grote holtes in de grond die uitgeven op soort van tunnelkoker, dit om de warme af te voeren en het geluid te drukken van de 3 motoren. Er zijn ook vier hoge metalen torens om bliksems op te vangen. En als laatste is er een watertoren, deze wordt gebuikt om heel het lanceerplatform te laten onderlopen direct na de lancering.

Hieronder enkele (heel veel) fotos... 

Vanop het Ariane 5 platform het je een mooi uitzicht over enkele interessante dingen. In de verte staat de oude Ariane 4 fueling toren (op de foto hieronder in het midden). Dit platform wordt voorlopig niet meer gebruikt. Aan de rechterkant staat een nieuw lanceerplatform (wit), dit gaat vanaf eind dit jaar worden gebruikt voor VEGA, een nieuwe, kleinere raket van ESA.

De rails op de foto dienen om de raket op zijn lanceertoren te vervoeren van de BAF naar het lanceerplatform. Er zijn 2 paar rails die ongeveer op zo'n 15 meter van elkaar liggen. De lanceertoren wordt na lancering even afgespoten, teruggerold en opnieuw gebruikt.

Het nieuwe SOYUZ lanceerplatform wordt gebouwd op zo'n 13 km ten noorden van de huidige platformen. Dit is nog altijd op de basis van C.S.G., maar iets meer afgelegen. De SOYUZ is eigenlijk een russische raket die zijn betrouwbaarheid in het verleden heeft bewezen. Met een lancering vanuit Kourou, kan deze raket genieten van een beetje extra snelheid om dat we hier veel dichter bij de evenaar zijn. Het opent ook de mogelijkheid om in de toekomst met de SOYUZ mensen naar de ruimte te sturen van Kourou. Europa heeft op dit moment geen eigen toegang tot de ruimte voor bemande ruimtevaart. 

De safety training was erop gericht om de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen bij het werken in de BAF en op het lanceerplatform. Zo moet je een zuurstofmeter bij je hebben, een gasmasker als er brandstof wordt gebruikt, etc... Je moet er bijvoorbeeld ook voor zorgen dat je auto altijd in de vluchtrichting staat geparkeerd. Ook werd er uitgelegd dat je bij een alarm goed moet luisteren of het een monotoon geluid is of een alternerend. Bij het ene alarm moet je naar binnen gaan schuilen, bij het andere juist naar buiten... of was het nu omgekeerd ;-) 

Na de theorie kwam de praktijk met een ontruiming van de lanceertoren. Omdat zo'n toren best hoog is hebben ze een soort van vertical buis waar je moet inspringen. In die metalen buis hangen lange, buisvormige, elastische stoffen zakken. Door je knieen en armen uit elkaar te bewegen maak je je breder en rem je af. Iedereen moest dit eens proberen... voor sommige stoere collega's rondom mij toch niet echt vanzelfsprekend. We moesten niet vanop de toren zelf (60 meter), maar vanop een tussenverdiep (11 meter). Eenmaal op de grond werd je dan opgevangen door een brandweerman. Of het nu echt efficient is laat ik in het midden, maar het is best wel een ervaring!

Extra - Foto's Planck

Zoals ik al eerder vertelde wordt HERSCHEL gelanceerd tesamen met PLANCK. Vandaag had ik even tijd om wat foto's te maken. Leuk detail is dat onze Franse collega's van Planck soms heel andere cleanroom-jassen hebben... met broek en al.

Donderdag 26 februari 2009 - En toen ging er iets kapot...

Vandaag een kleine blik achter de schermen...

Vandaag stond de eerste payload test op het programma. Voor deze testen ben ik eigenlijk de verantwoordelijke. Het is een test van 16 uur die ik samen met mijn collega Simon doe. Hij doet de ochtend-shift en ik de late... 

We kregen gisterenavond echter slecht nieuws. De SAS SCOE (een vrij groot apparaat dat de zonnepanelen simuleert en dus de stroom levert aan de satelliet) reageerde niet meer. Zonder deze SCOE kan de satelliet niet worden opgestart. Na veel over en weer gebel met Siemens werd het probleem opgelost, maar kwam er een tweede probleem naar voor. Dit kan niet opgelost worden zonder support van Siemens hier in Kourou. Er is dus momenteel iemand onderweg naar Parijs om zaterdagmiddag hier aan te komen. Gelukkig heeft die een vaccinatie tegen gele koorst anders wordt je onherroeplijk tegengehouden in Parijs.

Vanuit de systeemingieurs kwam er echter een "exotische" oplossing om de satelliet op te starten met een andere SCOE, die eigenlijk alleen vlak voor de lancering kan worden gebruikt. 

En toen begon de grote show...

De ene manager zegt ja, de andere nee. Veel geruzie en geroep in meetings, maar wel leuk om eens mee te kijken hoe professioneel onze managers zo een crisis situatie oplossen.

Uiteindelijk komt het er meestal op neer dat de hoogste manager zijn wil doorduwd en dus zitten we hier nog altijd te wachten ;-)

Het is nu ongeveer 19u30 en we wachten nog altijd. De exotische test setup wordt momenteel gemaakt. Voor de enginieurs onder ons... ze gaan de umbilical connectors losmaken om er 2 break-out-boxen tussen te monteren. Op deze break-out-boxen worden dan de signalen van de SAS SCOE onderbroken en de separation straps worden kortgesloten. Niet meteen iets wat je vlak voor lancering wil doen, maar nood breekt wet.

Het gaat hier in ieder geval laat worden. Ik werk sowieso tot 23u00, daarna komt Simon voor de nacht en dan kom ik weer om 6:00 voor de ochtend. Een mens moet toch wel flexibel zijn in deze job...

Misschien even afsluiten met een leuk nieuwtje... ons huisspinnetje is terug gesignaleerd! Ze heeft zich echter verstopt voor iemand ze kon verwijderen. Het wordt hier nog leuk deze avond en vannacht!

En dan nog wat fotootjes van de mooi raket voor de deur (model) en het gebouw waar we nu in zitten.

 

Woensdag 26 februari 2009 - Tekening van Senne

Toen ik vertrok heeft Senne, mijn zoontje van 2,5 jaar oud een tekening gemaakt in de kleuterklas. Hij zit in de klas van een fantastische juffrouw... zo'n 25 geleden (dit gaat ze niet graag lezen) zat ik bij diezelfde juffrouw.

Alle kindjes hebben meegekleurd aan de tekening en ze is dan ook prachtig. Een grote maan in het midden en allemaal kleine tekeningen errond. Ik had beloofd om uit dankbaarheid voor de tekening een foto te maken van de tekening met de satelliet op de achtergrond. En belofte maakt schuld, vandaar dat ik vandaag de tekening binnensmokkelde in de cleanroom...

Er stond toevallig ook een mooie raket voor de deur, dus moest die ook op de foto!

Dankjewel Senne en jufrouw Veronique en alle kindjes die hebben meegekleurd!

Dinsdag 24 februari 2009 - Een gast in de checkout

Vanmorgen werden we verwelkomd door een nieuwe collega in onze checkout (onze bureau's).

Hieronder enkele foto's:

Onze nieuwe vriend werd voorzichtig, doch kordaat verwijderd door enkel locale medewerkers... jammer, we hadden wel een paar extra handen kunnen gebruiken nu het hier zo druk wordt.

Weekend - 21/22 februari 2009 - ACU fit check + PROBA2

Het is de laatste dagen een beetje stil geweest op de blog, maar het was dan ook erg druk in de cleanroom. Eind vorige week ben ik een hele tijd bezig geweest de ACU fitcheck. De ACU is de ring die de satelliet met de raket verbindt.  Op de foto hieronder kan de ACU zien:

Als de satelliet in de raket wordt gemonteerd is het enige contact met de raket de ACU. Die zorgt niet alleen voor de mechanische verbinden, maar ook voor electrische (umbilicals genoemd). Die elektrische verbindingen zorgt ervoor dat we de satelliet vlak voor de lancering kunnen aanschakelen en configureren. Omdat dit een erg kritisch onderdeel is, wordt er bij het begin van de lanceercampagne een fit check gedaan. Dit dient om alle verbindingen de verifieren met de echte satelliet. Als er een probleem is, wil je dat nu weten en niet enkele dagen voor de lancering.

Donderdag en vrijdag was de hele dag gewijdt aan het doorbeepen van kabels, op zich niet echt interessant, buiten dan dat je een hele dag in de cleanroom zit... We hadden dan ook "front-row tickets" tot heel wat leuke activiteiten van die dag (zie foto hieronder, met mezelf in het midden). HERSCHEL werd verplaatst per kraan van de nominale integratiering tot bovenop de ACU... altijd leuk om naar te kijken. Als klap op de vuurpijl kwam ook onze medepassagier aan, de PLANCK satelliet binnengereden in de cleanroom (later een paar foto's van PLANCK). 

Er is een natuurlijke rivaliteit tussen de 2 satellieten. Omdat PLANCK veel kleiner is dan HERSCHEL werden er dan ook al snel opmerkingen gemaakt in de trend van "maar wanneer komt de rest van jullie satelliet?". 

Zowel HERSCHEL als PLANCK worden met dezelfde Ariane 5 raket gelanceerd. Ze gaan ook allebei naar het L2 punt, een punt enkele miljoenen km verwijderd van de aarde. Een schema van de configuratie in de rakte staat hieronder:

Om een lang verhaal kort te maken... op zaterdag waren de offline (zonder satelliet) testen voorbij en konden de online (met satelliet) testen beginnen. Mijn test director was evenwel de avond ervoor te zwaar in de rum gevlogen (bij zo'n lanceercampagne is dat blijkbaar niet echt ongewoon) en kwam niet opdagen. Na overleg met het managment werd dan maar besloten dat ik de test alleen moest doen. Na een rustige start werd de test, een half uurtje voor de geplande eindtijd succesvol beeindigd... Op een zaterdag het project even uit de nood helpen is altijd een goede manier om extra respect te krijgen van de grote bazen!

Zondag was een rustig dagje waarin ik vooral voor PROBA2 gewerkt heb. PROBA2 is de tweede Belgische satelliet waaraan ik de voorbije 2 jaar heb meegewerkt. Hij staat momenteel in een cleanroom in Kruibeke bij Verhaert Space, waarin hij wordt klaargemaakt voor een lancering vanuit Rusland in de volgende zomer. Omdat ik erg veel heb getest met deze satelliet wordt er nog regelmatig op mij beroep gedaan om documenten af te werken en de lancering en eerste maanden na lancering mee voor te bereiden.

Je kan de beide satellieten totaal niet vergelijken qua grootte... (zie foto hieronder) maar als je de algemene werking bekijkt zijn er veel gelijkenissen. Het werk op HERSCHEL is ontzettend boeiend omdat je met een onwaarschijnlijk groot project bezig bent en in een erg groot en internatinaal team werkt. Werken op PROBA2 is ontzettend boeiend omdat je de kans krijg alle aspecten van de satelliet te leren kennen.

Zondagmiddag was het dan echt platte rust... een beetje film kijken en iets gaan eten. We moeten ons een beetje sparen want er wordt vanalles verteld in de wandelgangen. Het zou wel eens kunnen dat deze zondag de laatste vrije zondag is geweest...

Extra - reacties

Ik kreeg de voorbije dagen regelmatig een mailtje van mensen die geen reactie konden plaatsen bij een bericht. Ik heb wat gezocht en ik kon de woordeverificatie uitzetten. Een reactie plaatsen zou geen probleem meer mogen zijn. Bij "Reageer als:" kan je het beste "Anoniem" selecteren.

Stijn

Woensdag 18 februari 2009 - Zoals iedereen weet...

Als je iets wil echt proper maken, niet gewoon proper, maar ECHT proper doe je dit dan nat of droog? Ik denk dat iedereen wel weet dat je dit het beste nat doet... Dat hebben ze hier vandaag ook ontdekt. Na 3 dagen (oorspronkelijke planning was 1 dag) van telescope cleaning met het hoge druk gas, is er vandaag geconstateerd dat er nog altijd grote partikels op de telescoop zijn. Er is een sample genomen en dat wordt naar Nederland gebracht voor analyse in ESTEC. Als de partikels van bekende origine zijn en sowieso in vacuum verdwijnen dan is er geen verdere schoonmaak meer nodig (NCR wordt gesloten met Use As Is voor de kenners). Mocht het echter om onbekende partikels gaan die moeten worden verwijderd dan wordt er binnenkort een nieuwe schoonmaak gehouden, zeer waarschijnlijk met een vloeistof (IPA of dergelijke).

Ik ben gisteren verhuist van mijn gezellige, ietwat onveilig huisje naar een gewoon goed hotel. In Kourou zijn er 3 grote hotels die meestal worden gebruikt door launch teams. Er zijn 2 Mercure hotels die vooral bestaan uit bungalows. Mijn Duitse collega's van Astrium vinden dat fantastisch! Die doen niks liever dan met veel bier en veel vlees een barbecue aansteken voor hun bungalow en gezellig elke avond tafelen. Het is echt wel een gezellige bende die ontzettend aan elkaar hangt. De meeste zijn dan ook meer dan half de tijd van huis weg. Het derde hotel is hotel Des Roches... een prachtig hotel op een landtong. Geen grote poespas, maar gewoon een heel goed hotel. Hieronder wat een foto vanop hun website en 1 die ik vanmorgen maakte vanuit mijn kamer.

Kourou is een stadje van ongeveer 20.000 inwoners en ligt ongeveer 40 km ten westen van Cayenne (de hoofdstad van Frans-Guyana). Het is eigenlijk een vrij goed uitgeruste stad die aan de oceaan ligt en eigenlijk rondom een meer is gebouwd. Het lanceercomplex is de grote rijkdom van de stad. Toen enkele jaren geleden de eerste Ariane 5 ontplofte en daarna voor een lange periode geen raketten werden gelanceerd viel het leven in de stad volledig stil. Momenteel wordt er ongveer elke 2 a 3 maanden een Ariane gelanceerd en je ziet de stad uitbreiden. Tegen het einde van het jaar wordt er een lancering verwacht van de Soyuz (onbemand). Dit is een Russiche raket die normaalgezien van Baikonour (steppe in Kazachstan) wordt gelanceerd, maar nu ook vanuit Kourou zal worden gelanceerd. Een van de redenen om deze raketten van hieruit te lanceren is dat Kourou vlak op de eveneer ligt en bij lancering dus maximaal gebruik kan maken van de rotatie van de aarde. Tegen het einde van het jaar wordt er ook een lancering verwacht van VEGA. Dit is een kleine raket, ontwikkeld door ESA (vooral gestuurd door Italie).

Het wordt hier dus erg druk de volgende maanden/jaren.

Hieronder enkele foto's van typische straten in Kourou:

Wat vooral opvalt is de palmbomen, de stevige omheiningen en tussen de "rijke" wijken ook erg "arme" wijken.

Behalve de lanceerbasis is Kourou ook bekend om een grote legerbasis van "la Légion étrangère". Niet geheel ontoepasselijk heet het "quartier" waar de basis is gelegen "Quartier Forget".

Nog een ander leuke foto. Hieronder zie je de sporthal van de plaatselijk middelbare school. Aangezien je hier geen winter of zomer hebt, heb je dus zeker geen muren langs alle kanten...

Extra - Foto's van golfpartij in jungle

Zoals ik al eerder vertelde ben ik zaterdag en zondag gaan golfen. Het golfterrein lag prachtig in de jungle vlak naast de basis. Hieronder wat foto'tjes:

Dinsdag 17 februari 2009 - Telescope Cleaning

We hebben vandaag onze eerste vertraging (niet geheel onverwacht). Het reinigen van de telescope neemt ongeveer 48 uur meer inbeslag dan oorspronkelijk ingeschat. Dit betekent dat ze vandaan en mogelijk ook nog morgen verder reinigen. Het reinigen gebeurd met een soort hogedrukreiniger... maar dan met gas in plaatse van water. Het gebeurd ook in het donker met behulp van blacklights om beter de grote stofpartikels te kunnen zien. Hieronder enkele foto's:

Zaterdag en Zondag, 14/15 februari 2009

Dit weekend was het erg rustig... stilte voor de storm.

Op werk-vlak werd de telescoop schoongemaakt. De telescoop werd meer dan een half jaar geleden gemonteerd en omdat de satelliet meestal rechtop staat, vangt hij veel vuil op. De satelliet bevindt zich wel 100% van de tijd in een cleanroom, maar ook daar is er natuurlijk een heel klein beetje stof. Als de telescoop eenmaal proper is, dan wordt er weer een zeil overgelegd om het te beschermen tot de lancering (onderstaande foto is nog genomen in ESTEC - Noordwijk, Nederland).

Aangezien de schoonmaak wordt gedaan door gespecialiseerde mensen had het functionele team het hele weekend vrij. Enkele van mijn collega's gingen golfen... dus ikke mee, al had ik het nog nooit gedaan.

Op zaterdagochtend, 7uur stonden we klaar. Het was al een dikke 26 graden en heel erg vochtig.

Er is een 13-hole golfbaan op het domein van C.S.G. (lanceer-basis). Volgens mijn ervaren collega-golfers een erg moeilijke baan omdat hij midden in de jungle ligt... Als het balletje ook maar een meter van de 'fairway' gaat en in het bos beland, dan laat je hem best gewoon liggen. Slangen, krokodillen, ratten, spinnen, etc... allemaal te vinden rondom de golfbaan. Mijn collega Dave was hier al eerder voor andere projecten en wist van elke poel op de golfbaan wel een interessant verhaal te vertellen over een krokodil, slangetje, etc... Niet altijd een geruststellend verhaal!

 

Na 2 holes begon het lekker te druppelen, het was toen ongeveer 9 uur en de temperatuur ging al boven de 30 graden. De regen was eigenlijk erg verfrissend en hield ook de muggen en ander vliegende insecten aan de grond. Het druppelen veranderde al snel in een bui en niet veel laten stonden we in een tropische regenbui. Onwaarschijnlijk hoe het hier kan regenen! Na een half uur schuilen, hebben we nog even verder gespeeld, maar door de onophoudelijke regen werd werkelijk alles was nat. In de gietende regen zijn we dan rustig teruggekeerd. Op zondag hebben we het partijtje golf afgerond in iets betere weeromstandigheden... al is gewoon heet en vochtig ook niet echt aan te raden. Ik probeer morgen wat foto's van mijn golfavontuur te posten.

Op zondag was er ook een lunch aangeboden door ESA. Best wel OK! Dat viel me hier ook wel op. Tijdens een lanceercampagne zijn er erg veel 'feestjes'. Elke vrijdag is er een TGIF-party (Thank God It's Friday). Dit wordt door ESA georganiseerd en is eigenlijk meer een kleine drink op het einde van de week. Er zat trouwens een volledige, met Duits bier gevulde container, in de Antonov. Een gekoelde container dan nog wel... Onze Duitse vrienden van Astrium weten ondertussen wat belangrijk is als je op lanceercampagne vertrekt.  

De volgende dagen worden erg druk, maar ik probeer zeker wat foto's te nemen van de satelliet , de lanceerbasis zelf en de omgeving.

 

Donderdagavond 12 februari 2009 - Lancering!!!

Ik heb een echte lancering  gezien!!!!!!!!!!

WHOOOOOOO!!!!!!!!!!!

Gisteravond was het zover... mijn allereerste lancering! Tegen 19u gingen we met het hele team buiten staan voor onze integratie-gebouw (S1 voor de kenners). Dit is ongeveer 8 km van het lanceerplatform en het dichtste dat je kan komen.  Zelfs de VIPs staan verder, maar echter wel op een berg. Hierdoor heb je een beter overzicht.

Rond 19u was de zon net onder... het was dus nog een beetje licht en de lucht wel op enkele kleine schapenwolkjes na ontzettend klaar. Voor de meeste van mijn collega's was het de zoveelste lancering... ook al hadden sommige nog nooit een Ariane 5 lancering gezien (maar wel 4 Ariane 4's, 3 shuttle's en 2 Soyuz's). Ik was de enige die nog nooit een echte lancering had gezien... Ik was weeral de roukie van het gezelschap ;-) Eigenlijk een zalige positie in het team.

Om exact 19u09 klonk door de luidspreker... trois, deux, un, top! 

De eerste 10 seconden was er niks te zien. Gelukkig heb ik ervaren collega's die me uitlegden dat dit normaal is. De eerste seconden wordt de hoofdmotor op vloeibare brandstof aangestoken en getest. Als alles in orde is, dan pas gaan de boosters op vaste brandstof aan. Dit is omdat motoren op vloeibare brandstof kunnen nog worden stopgezet, eenmaal de boosters branden is er geen houden meer aan.

Na 10 seconden, was er een enorm gloed aan de horizon. Kort daarna gevolgd door een enorme vuurbol die ontzettend snel de lucht ingaat. Tijdens de lancering werden de wolken waar de raket doorvloog ongelooflijk mooi verlicht. Pas na een seconde of 20 komt het ontzettende gebulder door. de grond trilt en je voelt de ongelooflijke kracht die vrijkomt. De raket laat een mooi rookspoor achter en wordt dan kleiner en kleiner, tot enkel een klein lichtpuntje in de verte.

Na een paar minuten zie je de boosters separatie en even laten ook de fairing opening. Het was zo wonderlijk! Om jullie mee te laten genieten staat hieronder een fimpje die de lancering toont vanop de plaats waar ik stond.

Hieronder ook wat mooie foto's.

Nu deze lancering perfect is verlopen ligt de druk bij ons... we are next! Nog ongeveer 60 dagen!

Ik moet nu wel toegeven dat er vanaf nu toch iets minder indrukwekkende verhalen zullen volgen. Op 1 dag een Antonov uitladen om 3 uur 's nachts en 's avonds een Ariane 5 lancering zien wordt nog moeilijk te overtreffen. Het was gisteren echt een dag om nooit te vergeten! Een droom die uitkwam!